Przejdź do treści

Czcionka:

Kontrast:

UDOKUMENTOWANE POCZĄTKI ŁOCHOWA

Pierwsze udokumentowane wzmiankę o istnieniu Łochowa znajdujemy w wyciągu z aktów zachowanych w Archiwum Konsystorza Generalnego Płockiego. Jest tu mowa o akcie erekcji kościoła w Łochowie. Brzmi on następująco: „W Imię Pańskie. Amen. Mikołaj dziedzic z Łochowa, na wieczną pamiątkę Boga przez niniejsze pismo oznajmiam wszystkim i każdemu z osobna, zarówno obecnym jak i przyszłym oraz kiedykolwiek będącym, publicznie podaje do wiadomości: Ponieważ postępując urzędowo najmilej przyjęte jest współdziałać dla chwały Bożej, przeto przejęty tym uczuciem, na cześć i chwałę Najwyższego Pana Wszechmogącego i Narodzenia jego najświętszej Rodzicielki Marii i dla uczczenia świętych Jana Chrzciciela i Mikołaja Biskupa daję, podarowuję i dobrowolnie udzielam dla ufundowania i erekcji kościoła parafialnego w tejże wsi Łochowo, diecezji płockiej, i aby rządca tego kościoła, który ma być wzniesiony, istniejący na ten czas i inni słudzy kościoła mieli utrzymanie: Najpierw 4 morgi pola położone na końcu tej wsi w stronę Węgrowa – na kościół, cmentarz, plebanię i na pobudowanie domów sług kościoła. Jeden łan miary chełmskiej (włókę) pola, łąk położonych podobnie na końcu wsi i obok tamtych 4 morgów. Także dwie inne włóki jeszcze nie wykarczowane wspomnianej miary położone wśród domów za Wzgórzem popularnie zwanym Niedzielnym, a także 4 morgi łąki położonej nad rzeką Liwiec popularnie zwana Bobolowa Łąka, dalej łąki przynależne do wspomnianej włóki, także 3 morgi wymierzone i wskazane na ogród popularnie dla Grudzi. Te włóki i te morgi czynię wolnymi od mojej juryzdykcji i uwolnionymi od wszelkich powinności, kontrybucji, od jakichkolwiek serwitutów, prac i posłuszeństwa. Wyjmuję i uwalniam w tej formie jak tu i gdziekolwiek ktoś, kto może zobaczyć. Na dowód czego wciśnięta jest tu moja pieczęć. Dane w Łochowie w niedzielę Świętych Królów Roku Pańskiego 1488”. Tegoż roku zaczęto gromadzić materiały i budować kościół. Jednak w następnym roku odstąpiono od budowy i wszystkie zgromadzone już materiały przewieziono do Kamionolasu (tak wtedy zwanej Kamionny) i tam zbudowano kościół parafialny. Usytuowano go na terenie obecnej szkoły w Kamionnie. Zwyczajem tamtych czasów w otoczeniu kościoła umiejscawiano cmentarz. Mieszkańcy Kamionny przystępując do budowy szkoły przed 1929 rokiem natrafili pośród zarośli na zachowane jeszcze w niezłym stanie, krzyże cmentarne i groby. Przyczyna innej lokalizacji kościoła była uzasadniona. Trzeba pamiętać, że zakładana parafia miała objąć osadników zamieszkałych wzdłuż doliny rzeki Liwiec począwszy od strumyka Lubicza na wschodzie aż po ujście rzeki Liwiec do Bugu. Odległość między wschodnią, a zachodnią granicą zakładanej parafii wynosiła w linii prostej około 20 km. Kamionna leży znacznie bliżej środka tego odcinka niż Łochów, a najbliższe parafie, w tym czasie znajdowały się jedynie w Jadowie, Kamieńczyku, Prostymi i Liwie. Dopiero kilkadziesiąt lat później powstają parafie: w Stoczku, Sadownem i Stanisławowie, co zamyka okres tworzenia parafii i ustalania administracji kościelnej w tej części diecezji płockiej. Przekazy ustne dotyczące przeniesienia parafii do Kamionolasu są bardziej barwne:

- kościół spłonął zanim budowę zakończono;

- zapadł się pod ziemię za grzechy swawolnego dziedzica;

- woły zwożące budulec w lesie poklękły w Kamionolasie i nijak nie można było ich zmusić, by ciągnęły go dalej, co potraktowano jako miejsce wyznaczone przez Opatrzność.

Akty erekcyjne kościołów w Łochowie, Sadownem i Stanisławowie mają podobne brzmienie, co wiąże się zapewne z jednolitą akcją prowadzoną przez wysłanników z Płocka. Dziedzic Łochowa nie umiał się podpisać, więc musiał wystarczyć na akcie odcisk pieczęci, może sygnetu rodowego.